首页 > 文言文 >
弟子规

逍遥游 庄周 著

《逍遥游》是战国时期哲学家、文学家庄周的代表作,为道家经典《庄子》的首篇,在思想上和艺术上都可作为《庄子》一书的代表。此文主题是追求一种绝对自由的人生观。作者认为,只有忘却物我的界限,达到无己、无功、无名的境界,无所依凭而游于无穷,才是真正的"逍遥游"。

  • 原文版
  • 注音版
  • 译文版
  • 评析
  • 朗诵版
  • 字帖版
  • 逍遥游

    先秦-庄周

      北冥有鱼,其名为鲲。鲲之大,不知其几千里也。化而为鸟,其名为鹏。鹏之背,不知其几千里也,怒而飞,其翼若垂天之云。是鸟也,海运则将徙于南冥。南冥者,天池也。《齐谐》者,志怪者也。《谐》之言曰:“鹏之徙于南冥也,水击三千里,抟扶摇而上者九万里,去以六月息者也。”野马也,尘埃也,生物之以息相吹也。天之苍苍,其正色邪?其远而无所至极邪?其视下也,亦若是则已矣。且夫水之积也不厚,则其负大舟也无力。覆杯水于坳堂之上,则芥为之舟;置杯焉则胶,水浅而舟大也。风之积也不厚,则其负大翼也无力。故九万里,则风斯在下矣,而后乃今培风;背负青天而莫之夭阏者,而后乃今将图南。蜩与学鸠笑之曰:“我决起而飞,抢榆枋而止,时则不至,而控于地而已矣,奚以之九万里而南为?”适莽苍者,三餐而反,腹犹果然;适百里者宿舂粮,适千里者,三月聚粮。之二虫又何知?小知不及大知,小年不及大年。奚以知其然也?朝菌不知晦朔,蟪蛄不知春秋,此小年也。楚之南有冥灵者,以五百岁为春,五百岁为秋。上古有大椿者,以八千岁为春,八千岁为秋。此大年也。而彭祖乃今以久特闻,众人匹之。不亦悲乎! 

      汤之问棘也是已:“穷发之北有冥海者,天池也。有鱼焉,其广数千里,未有知其修者,其名为鲲。有鸟焉,其名为鹏。背若泰山,翼若垂天之云。抟扶摇羊角而上者九万里,绝云气,负青天,然后图南,且适南冥也。斥鴳笑之曰:‘彼且奚适也?我腾跃而上,不过数仞而下,翱翔蓬蒿之间,此亦飞之至也。而彼且奚适也?’”此小大之辩也。

      故夫知效一官,行比一乡,德合一君,而征一国者,其自视也亦若此矣。而宋荣子犹然笑之。且举世誉之而不加劝,举世非之而不加沮,定乎内外之分,辩乎荣辱之境,斯已矣。彼其于世,未数数然也。虽然,犹有未树也。夫列子御风而行,泠然善也。旬有五日而后反。彼于致福者,未数数然也。此虽免乎行,犹有所待者也。若夫乘天地之正,而御六气之辩,以游无穷者,彼且恶乎待哉?故曰:至人无己,神人无功,圣人无名。

      尧让天下于许由,曰:“日月出矣,而爝火不息;其于光也,不亦难乎?时雨降矣,而犹浸灌;其于泽也,不亦劳乎?夫子立而天下治,而我犹尸之;吾自视缺然,请致天下。”许由曰:“子治天下,天下既已治也;而我犹代子,吾将为名乎?名者,实之宾也;吾将为宾乎?鹪鹩巢于深林,不过一枝;偃鼠饮河,不过满腹。归休乎君,予无所用天下为!庖人虽不治庖,尸祝不越樽俎而代之矣!”

      肩吾问于连叔曰:“吾闻言于接舆,大而无当,往而不反。吾惊怖其言。犹河汉而无极也;大有径庭,不近人情焉。”连叔曰:“其言谓何哉?”曰:“藐姑射之山,有神人居焉。肌肤若冰雪,淖约若处子,不食五谷,吸风饮露,乘云气,御飞龙,而游乎四海之外;其神凝,使物不疵疠而年谷熟。吾以是狂而不信也。”连叔曰:“然。瞽者无以与乎文章之观,聋者无以与乎钟鼓之声。岂唯形骸有聋盲哉?夫知亦有之!是其言也犹时女也。之人也,之德也,将旁礴万物以为一,世蕲乎乱,孰弊弊焉以天下为事!之人也,物莫之伤:大浸稽天而不溺,大旱金石流,土山焦而不热。是其尘垢秕糠将犹陶铸尧舜者也,孰肯以物为事?”宋人资章甫而适诸越,越人断发文身,无所用之。尧治天下之民,平海内之政,往见四子藐姑射之山,汾水之阳,窅然丧其天下焉。

      惠子谓庄子曰:“魏王贻我大瓠之种,我树之成,而实五石。以盛水浆,其坚不能自举也。剖之以为瓠,则瓠落无所容。非不呺然大也,吾为其无用而掊之。”庄子曰:“夫子固拙于用大矣。宋人有善为不龟手之药者,世世以洴澼絖为事。客闻之,请买其方百金。聚族而谋曰:‘我世世为洴澼絖,不过数金,今一朝而鬻技百金,请与之。’客得之,以说吴王。越有难,吴王使之将,冬,与越人水战,大败越人。裂地而封之。能不龟手一也,或以封,或不免于洴澼絖,则所用之异也。今子有五石之瓠,何不虑以为大樽,而浮于江湖,而忧其瓠落无所容?则夫子犹有蓬之心也夫!”

      惠子谓庄子曰:“吾有大树,人谓之樗。其大本拥肿而不中绳墨,其小枝卷曲而不中规矩,立之涂,匠人不顾。今子之言大而无用,众所同去也。”庄子曰:“子独不见狸狌乎?卑身而伏,以候敖者;东西跳梁,不辟高下;中于机辟,死于罔罟。今夫斄牛,其大若垂天之云。此能为大矣,而不能执鼠。今子有大树,患其无用,何不树之于无何有之乡,广莫之野,彷徨乎无为其侧,逍遥乎寝卧其下。不夭斤斧,物无害者,无所可用,安所困苦哉!”


  • xiāo
    yáo
    yóu
  • xiān
    qín
    -
    -
    zhuānɡ
    zhōu
  •  
     
     
     
    běi
    mínɡ
    yǒu
    mínɡ
    wéi
    kūn
    kūn
    zhī
    zhī
    qiān
    huà
    ér
    wéi
    niǎo
    mínɡ
    wéi
    pénɡ
    pénɡ
    zhī
    bèi
    zhī
    qiān
    ér
    fēi
    ruò
    chuí
    tiān
    zhī
    yún
    shì
    niǎo
    hǎi
    yùn
    jiānɡ
    nán
    mínɡ
    nán
    mínɡ
    zhě
    tiān
    chí
    xié
    zhě
    zhì
    ɡuài
    zhě
    xié
    zhī
    yán
    yuē
    pénɡ
    zhī
    nán
    mínɡ
    shuǐ
    sān
    qiān
    tuán
    yáo
    ér
    shànɡ
    zhě
    jiǔ
    wàn
    liù
    yuè
    zhě
    chén
    āi
    shēnɡ
    zhī
    xiānɡ
    chuī
    tiān
    zhī
    cānɡ
    cānɡ
    zhènɡ
    xié
    yuǎn
    ér
    suǒ
    zhì
    xié
    shì
    xià
    ruò
    shì
    qiě
    shuǐ
    zhī
    hòu
    zhōu
    bēi
    shuǐ
    ào
    tánɡ
    zhī
    shànɡ
    jiè
    wéi
    zhī
    zhōu
    zhì
    bēi
    yān
    jiāo
    shuǐ
    qiǎn
    ér
    zhōu
    fēnɡ
    zhī
    hòu
    ɡù
    jiǔ
    wàn
    fēnɡ
    zài
    xià
    ér
    hòu
    nǎi
    jīn
    péi
    fēnɡ
    bēi
    qīnɡ
    tiān
    ér
    zhī
    yāo
    è
    zhě
    ér
    hòu
    nǎi
    jīn
    jiānɡ
    nán
    tiáo
    xué
    jiū
    xiào
    zhī
    yuē
    jué
    ér
    fēi
    qiǎnɡ
    fānɡ
    ér
    zhǐ
    shí
    zhì
    ér
    kònɡ
    ér
    zhī
    jiǔ
    wàn
    ér
    nán
    wéi
    shì
    mǎnɡ
    cānɡ
    zhě
    sān
    cān
    ér
    fǎn
    yóu
    ɡuǒ
    rán
    shì
    bǎi
    zhě
    宿
    chōnɡ
    liánɡ
    shì
    qiān
    zhě
    sān
    yuè
    liánɡ
    zhī
    èr
    chónɡ
    yòu
    zhī
    xiǎo
    zhī
    zhī
    xiǎo
    nián
    nián
    zhī
    rán
    cháo
    jūn
    zhī
    huì
    shuò
    huì
    ɡū
    zhī
    chūn
    qiū
    xiǎo
    nián
    chǔ
    zhī
    nán
    yǒu
    mínɡ
    línɡ
    zhě
    bǎi
    suì
    wéi
    chūn
    bǎi
    suì
    wéi
    qiū
    shànɡ
    ɡǔ
    yǒu
    chūn
    椿
    zhě
    qiān
    suì
    wéi
    chūn
    qiān
    suì
    wéi
    qiū
    nián
    ér
    pénɡ
    nǎi
    jīn
    jiǔ
    wén
    zhònɡ
    rén
    zhī
    bēi
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
  •  
     
     
     
    tānɡ
    zhī
    wèn
    shì
    qiónɡ
    zhī
    běi
    yǒu
    mínɡ
    hǎi
    zhě
    tiān
    chí
    yǒu
    yān
    ɡuǎnɡ
    广
    shù
    qiān
    wèi
    yǒu
    zhī
    xiū
    zhě
    mínɡ
    wéi
    kūn
    yǒu
    niǎo
    yān
    mínɡ
    wéi
    pénɡ
    bèi
    ruò
    tài
    shān
    ruò
    chuí
    tiān
    zhī
    yún
    tuán
    yáo
    yánɡ
    jiǎo
    ér
    shànɡ
    zhě
    jiǔ
    wàn
    jué
    yún
    qīnɡ
    tiān
    rán
    hòu
    nán
    qiě
    shì
    nán
    mínɡ
    chì
    yàn
    xiào
    zhī
    yuē
    qiě
    shì
    ténɡ
    yuè
    ér
    shànɡ
    ɡuò
    shù
    rèn
    ér
    xià
    áo
    xiánɡ
    pénɡ
    hāo
    zhī
    jiān
    fēi
    zhī
    zhì
    ér
    qiě
    shì
    xiǎo
    zhī
    biàn
     
     
     
     
  •  
     
     
     
    ɡù
    zhī
    xiào
    ɡuān
    xínɡ
    xiānɡ
    jūn
    ér
    zhēnɡ
    ɡuó
    zhě
    shì
    ruò
    ér
    sònɡ
    rónɡ
    yóu
    rán
    xiào
    zhī
    qiě
    shì
    zhī
    ér
    jiā
    quàn
    shì
    fēi
    zhī
    ér
    jiā
    dìnɡ
    nèi
    wài
    zhī
    fēn
    biàn
    rónɡ
    zhī
    jìnɡ
    shì
    wèi
    shǔ
    shù
    rán
    suī
    rán
    yóu
    yǒu
    wèi
    shù
    liè
    fēnɡ
    ér
    xínɡ
    línɡ
    rán
    shàn
    xún
    yǒu
    ér
    hòu
    fǎn
    zhì
    zhě
    wèi
    shǔ
    shù
    rán
    suī
    miǎn
    xínɡ
    yóu
    yǒu
    suǒ
    dài
    zhě
    ruò
    chénɡ
    tiān
    zhī
    zhènɡ
    ér
    liù
    zhī
    biàn
    yóu
    qiónɡ
    zhě
    qiě
    è
    dài
    zāi
    ɡù
    yuē
    zhì
    rén
    shén
    rén
    ɡōnɡ
    shènɡ
    rén
    mínɡ
     
     
     
     
     
     
  •  
     
     
     
    yáo
    rànɡ
    tiān
    xià
    yóu
    yuē
    yuè
    chū
    ér
    jué
    huǒ
    ɡuānɡ
    nán
    shí
    jiànɡ
    ér
    yóu
    jìn
    ɡuàn
    láo
    ér
    tiān
    xià
    zhì
    ér
    yóu
    shī
    zhī
    shì
    quē
    rán
    qǐnɡ
    zhì
    tiān
    xià
    yóu
    yuē
    zhì
    tiān
    xià
    tiān
    xià
    zhì
    ér
    yóu
    dài
    jiānɡ
    wéi
    mínɡ
    mínɡ
    zhě
    shí
    zhī
    bīn
    jiānɡ
    wéi
    bīn
    jiāo
    liáo
    cháo
    shēn
    lín
    ɡuò
    zhī
    yǎn
    shǔ
    yǐn
    ɡuò
    mǎn
    ɡuī
    xiū
    jūn
    suǒ
    yònɡ
    tiān
    xià
    wéi
    páo
    rén
    suī
    zhì
    páo
    shī
    zhù
    yuè
    zūn
    ér
    dài
    zhī
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
  •  
     
     
     
    jiān
    wèn
    lián
    shū
    yuē
    wén
    yán
    jiē
    ér
    dānɡ
    wǎnɡ
    ér
    fǎn
    jīnɡ
    yán
    yóu
    hàn
    ér
    yǒu
    jìnɡ
    tínɡ
    jìn
    rén
    qínɡ
    yān
    lián
    shū
    yuē
    yán
    wèi
    zāi
    yuē
    miǎo
    ɡū
    shè
    zhī
    shān
    yǒu
    shén
    rén
    yān
    ruò
    bīnɡ
    xuě
    nào
    yuē
    ruò
    chǔ
    shí
    ɡǔ
    fēnɡ
    yǐn
    chénɡ
    yún
    fēi
    lónɡ
    ér
    yóu
    hǎi
    zhī
    wài
    shén
    nínɡ
    shǐ
    使
    ér
    nián
    ɡǔ
    shú
    shì
    kuánɡ
    ér
    xìn
    lián
    shū
    yuē
    rán
    ɡǔ
    zhě
    wén
    zhānɡ
    zhī
    ɡuān
    lónɡ
    zhě
    zhōnɡ
    ɡǔ
    zhī
    shēnɡ
    wéi
    xínɡ
    hái
    yǒu
    lónɡ
    mánɡ
    zāi
    zhī
    yǒu
    zhī
    shì
    yán
    yóu
    shí
    zhī
    rén
    zhī
    jiānɡ
    pánɡ
    wàn
    wéi
    shì
    luàn
    shú
    yān
    tiān
    xià
    wéi
    shì
    zhī
    rén
    zhī
    shānɡ
    jìn
    tiān
    ér
    hàn
    jīn
    shí
    liú
    shān
    jiāo
    ér
    shì
    chén
    ɡòu
    kānɡ
    jiānɡ
    yóu
    táo
    zhù
    yáo
    shùn
    zhě
    shú
    kěn
    wéi
    shì
    sònɡ
    rén
    zhānɡ
    ér
    shì
    zhū
    yuè
    yuè
    rén
    duàn
    wén
    shēn
    suǒ
    yònɡ
    zhī
    yáo
    zhì
    tiān
    xià
    zhī
    mín
    pínɡ
    hǎi
    nèi
    zhī
    zhènɡ
    wǎnɡ
    jiàn
    miǎo
    ɡū
    shè
    zhī
    shān
    fén
    shuǐ
    zhī
    yánɡ
    yǎo
    rán
    sànɡ
    tiān
    xià
    yān
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
  •  
     
     
     
    huì
    wèi
    zhuānɡ
    zi
    yuē
    wèi
    wánɡ
    zhī
    zhǒnɡ
    shù
    zhī
    chénɡ
    ér
    shí
    shí
    shènɡ
    shuǐ
    jiānɡ
    jiān
    nénɡ
    pōu
    zhī
    wéi
    luò
    suǒ
    rónɡ
    fēi
    xiāo
    rán
    wéi
    yònɡ
    ér
    póu
    zhī
    zhuānɡ
    zi
    yuē
    ɡù
    zhuō
    yònɡ
    sònɡ
    rén
    yǒu
    shàn
    wéi
    ɡuī
    shǒu
    zhī
    yào
    zhě
    shì
    shì
    pínɡ
    kuànɡ
    wéi
    shì
    wén
    zhī
    qǐnɡ
    mǎi
    fānɡ
    bǎi
    jīn
    ér
    móu
    yuē
    shì
    shì
    wéi
    pínɡ
    kuànɡ
    ɡuò
    shù
    jīn
    jīn
    zhāo
    ér
    bǎi
    jīn
    qǐnɡ
    zhī
    zhī
    shuō
    wánɡ
    yuè
    yǒu
    nán
    wánɡ
    shǐ
    使
    zhī
    jiānɡ
    dōnɡ
    yuè
    rén
    shuǐ
    zhàn
    bài
    yuè
    rén
    liè
    ér
    fēnɡ
    zhī
    nénɡ
    ɡuī
    shǒu
    huò
    fēnɡ
    huò
    miǎn
    pínɡ
    kuànɡ
    suǒ
    yònɡ
    zhī
    jīn
    yǒu
    shí
    zhī
    wéi
    zūn
    ér
    jiānɡ
    ér
    yōu
    luò
    suǒ
    rónɡ
    yóu
    yǒu
    pénɡ
    zhī
    xīn
     
     
  •  
     
     
     
    huì
    wèi
    zhuānɡ
    zi
    yuē
    yǒu
    shù
    rén
    wèi
    zhī
    chū
    běn
    yōnɡ
    zhǒnɡ
    ér
    zhōnɡ
    shénɡ
    xiǎo
    zhī
    juǎn
    ér
    zhōnɡ
    ɡuī
    ju
    zhī
    jiànɡ
    rén
    ɡù
    jīn
    zhī
    yán
    ér
    yònɡ
    zhònɡ
    suǒ
    tónɡ
    zhuānɡ
    zi
    yuē
    jiàn
    xīnɡ
    bēi
    shēn
    ér
    hòu
    áo
    zhě
    dōnɡ
    xi
    西
    tiào
    liánɡ
    ɡāo
    xià
    zhōnɡ
    wǎnɡ
    ɡǔ
    jīn
    tái
    niú
    ruò
    chuí
    tiān
    zhī
    yún
    nénɡ
    wéi
    ér
    nénɡ
    zhí
    shǔ
    jīn
    yǒu
    shù
    huàn
    yònɡ
    shù
    zhī
    yǒu
    zhī
    xiānɡ
    ɡuǎnɡ
    广
    zhī
    pánɡ
    huánɡ
    wéi
    xiāo
    yáo
    qǐn
    xià
    yāo
    jīn
    hài
    zhě
    suǒ
    yònɡ
    ān
    suǒ
    kùn
    zāi
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
展开剩余的(50%)
部分展示

图片版

评论列表 欢迎留言/纠错共有 0

暂无评论
注音版
文档下载
纠错评论

庄周

庄子(公元前369-公元前286年),名周,汉族,宋国蒙(今河南省商丘市东北梁园区蒙墙寺村)人,战国时期的思想家、哲学家、文学家,道家学说的主要创始人之一。庄子祖上系出楚国公族,后因吴起变法楚国发生内乱,先人避夷宗之罪迁至宋国蒙地。庄子生平只做过地方漆园吏,因崇尚自由而不应同宗楚威王之聘。老子思想的继承和发展者。后世将他与老子并称为“老庄”。他们的哲学思想体系,被思想学术界尊为“老庄哲学”。代表作品为《庄子》以及名篇有《逍遥游》、《齐物论》等。

四库全书

诸子百家

四书五经